Zaciskanie zębów jest zjawiskiem fizjologicznym, które przy sporadycznym występowaniu nie jest niebezpieczne. Jeżeli jednak prowadzi do ścierania zębów, staje się poważnym problemem. Są środowiska medyczne, które uważają, że ścieranie zębów osiągnęło miano choroby cywilizacyjnej, obok miażdżycy czy cukrzycy. Czym grozi zaciskanie zębów? Co to takiego bruksizm? I dlaczego właściwie zaciskamy zęby?
Charakterystyka przypadłości
Zaciskanie zębów jest czynnością, którą przeważnie wykonujemy nieświadomie. Często odbywa się w nocy w czasie snu. Ma też miejsce w sytuacjach stresowych, po wysiłku fizycznym lub w czasie odpoczynku i relaksu. Ponieważ nie jesteśmy w pełni świadomi zaciskania zębów, często nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, że ten problem także nas dotyczy. Dopiero w momencie pojawienia się objawów i dolegliwości dowiadujemy się o dolegliwości, którą współdzielimy ze sporą częścią społeczeństwa.
Zaciskanie zębów – przyczyny
Z zaciskaniem zębów można sobie poradzić, jednak najpierw należy odnaleźć przyczynę tego zjawiska w obrębie jamy ustnej. Nadmierna czynność mięśni zaciskających szczęki prowadzi do zaciskania zębów i ich ścierania. Najczęstszą przyczyną jest bruksizm, czyli nocne zaciskanie zębów i zgrzytanie zębami. Ma miejsce w czasie snu i posiada miano choroby. Nerwica, schizofrenia czy napady pobudzenia psychoruchowego tuż po bruksizmie określane są jako przyczyny zaciskania zębów.
Także szczękościsk jest przyczyną zaciskania szczęki. Szczękościsk to dolegliwość, przy której człowiek ma problem z pełnym lub częściowym rozwarciem szczęki. Powoduje ją odruchowy przykurcz w obrębie mięśni, które unoszą żuchwę. Powodem bywają także częste sytuacje stresujące lub nadmierna podatność danej osoby na stres każdego dnia. W końcu przyczyną mogą być po prostu nieprawidłowości w obrębie aparatu żucia. Mowa tutaj o wadach zgryzu, rozmieszczeniu zębów, problemach z ósemkami. Także braki w uzębieniu lub nieprawidłowe wypełnienie będące skutkiem wcześniejszego leczenia może nasilić problem zaciskania zębów. Po zdiagnozowaniu przyczyny jest znacznie łatwiej zapobiegać skutkom i dolegliwością w obrębie jamy ustnej, które powoduje zgrzytanie.
Zaciskanie zębów – objawy i skutki
Pierwsze objawy, które niepokoją osoby, których zgrzytanie zębów dotyczy to bóle głowy. Znalezienie przyczyn chronicznych bólów głowy jest dość trudne, nie od razu wiadomo, że jest to bruksizm. Ból stawów skroniowo-żuchwowych, promieniujący w stronę ucha to równie częsta dolegliwość osób, które nieświadomie praktykują zaciskanie szczęk. Uszkodzenia zębów, które są efektem zaciskania to pęknięcia szkliwa i ścieranie zębów. Prowadzi to do odsłonięcia zębiny i powoduje nadwrażliwość na zimno. Niekiedy dochodzi nawet do zapalenia miazgi, gdzie ból jest znacznym problemem w ciągu dnia i w nocy.
Jak wyleczyć zaciskanie zębów?
Skoro najczęściej mamy do czynienia z dolegliwością zwaną bruksizmem, wiemy jak zapobiec zaciskaniu i zgrzytaniu zębami w nocy. W miejsce zgryzu wkłada się silikonową szynę relaksacyjną, która uniemożliwia zaciskanie zębów, zgrzytanie nimi i ich ścieranie się. Jest to relaksacyjna płytka podjęzykowa, która wymusza inną pozycję języka, zmusza także mięśnie do rozluźniania i rozciągania. Bruksizmu nie leczy się w jeden dzień, nie mniej szybko zauważony oszczędzi nam dużego problemu. Dużym problemem jest uszkodzenie szkliwa i odsłonięcie miazgi zębowej. Jeżeli dochodzi do znacznej zmiany i uszkodzenia, leczenie kanałowe może okazać się jedynym rozwiązaniem na bóle zębów, czyli skutki ścierania szkliwa.
Leczenie w ciągu dnia zaciskania zębów to najczęściej samokontrola żucia i zaciskania oraz odpowiednie ćwiczenia, zlecone w trakcie leczenia. Dolegliwości można eliminować poprzez ćwiczenia, które uruchamiają, rozciągają i rozluźniają mięśnie żuchwy i staw skroniowo-żuchwowy.
Czy zaciskanie zębów jest niebezpieczne?
Powyższa analiza jasno wskazuje, że zaciskania zębów nie należy lekceważyć i jeżeli tylko zauważymy niepokojące objawy, należy rozpocząć leczenie. Eliminacja problemu musi rozpocząć się od poznania przyczyny i uświadomienia pacjenta o powadze problemu. U osób, u których problem leży po stronie psychologi lub powoduje go stres, powinno się najpierw rozpocząć leczenie psychologiczne lub psychiatryczne. Jeżeli ktoś ma problem natury ortodontycznej lub stomatologicznej, bez rozwiązania tych dolegliwości trudno będzie wyeliminować problem ściskania mięśni i sprawiania, że zęby się ścierają.